İsrail ile İran arasında başlayan savaşın dördüncü gününde, taraflar arasındaki şiddet artışı devam ediyor. İsrail, Tahran, Tebriz ve İsfahan’a F-35 savaş uçaklarıyla hava saldırıları düzenlerken; İran da Tel Aviv, Yafa ve Bat Yam kentlerini dron ve balistik füzelerle hedef alarak karşılık veriyor. Her iki ülke de karşılıklı olarak petrol rafinelerini vururken, çok sayıda sivilin hayatını kaybettiği bildiriliyor.
Ancak savaşın başlangıcında İran’ın nükleer tesisleri hala ayakta duruyor. Özellikle Tahran’ın güneyinde, Kum kenti yakınlarında yer alan Fordo Uranyum Zenginleştirme Tesisi, İsrail’in en önemli hedeflerinden biri olarak öne çıkıyor.
ABD’nin bu süreçteki rolü de oldukça önemli. İsrail’in İran’a yönelik saldırılarının başarıya ulaşabilmesi, Fordo tesisinin imhasına bağlı. Ancak İsrail’in bu derinlikteki bir tesisi yok edebilecek kapasitede mühimmat ya da ağır bombardıman uçağı bulunmuyor. Sadece ABD’ye ait B52 tipi bombardıman uçaklarının bu tür bir operasyonu gerçekleştirebileceği belirtiliyor. İsrail’in Washington Büyükelçisi Yechiel Leiter, Fordo’nun yok edilmesinin operasyonun tamamlanması açısından kilit önemde olduğunu dile getiriyor. İsrailli üst düzey bir yetkili ise El Arabiya’ya yaptığı açıklamada, “Fordo’yu vuramazsak tüm operasyon boşa gider” diyerek ABD müdahalesinin şart olduğunu kabul ediyor.
İsrail tarafı, Fordo’nun imhası için ABD’den doğrudan yardım talep etse de Washington yönetimi, bu konuda net bir duruş sergilemiyor. İsrail Başbakanı Netanyahu ile görüşen ABD Başkanı Donald Trump, olası bir Amerikan katılımını ima etmiş olsa da Beyaz Saray bu iddiayı hızla yalanlıyor. Trump yönetiminin şimdilik sadece savunma amaçlı destek verdiği bildiriliyor.
Fordo tesisi, uluslararası kamuoyunun İran’ın nükleer silah üretme hedeflerine yönelik endişelerini artırmıştı. 2015 yılında İran, ABD’nin de aralarında bulunduğu ülkelerle yaptığı nükleer anlaşma kapsamında tesisteki fajansliyetlerini askıya almayı kabul etmişti. Ancak Trump’ın 2018’de anlaşmadan çekilmesinin ardından İran, uranyum zenginleştirme çalışmalarını yeniden başlattı. Uluslararası Atom Enerji Ajansı’nın 2025 tarihli raporuna göre İran, yüzde 60 oranında zenginleştirilmiş uranyuma sahip. Bu oranın yüzde 90’a çıkarılması halinde İran’ın altı nükleer bomba üretebilecek kapasiteye erişebileceği belirtiliyor. Uzmanlar, bu düzeyde zenginleştirilmiş uranyuma sahip olup nükleer silahı olmayan tek ülkenin İran olduğunu ifade ediyor.