Trump’ın ‘Kurtuluş Günü’ Nedir?
Trump, 2 Nisan 2025’te bazı ithalat vergilerini yürürlüğe koymayı planlıyor ve bu günü “Kurtuluş Günü” olarak adlandırıyor. Trump, bu kararı şu sözlerle açıklıyor: “Biliyorsunuz, 2 Nisan’da ‘Kurtuluş Günü’müz var. Kanada’dan bahsetmiyorum ama birçok ülke, onlarca yıldır kimsenin mümkün olduğunu bile düşünmediği şekilde bizden faydalandı. Ve artık buna bir son vermemiz gerekiyor.”
Bu karar, Trump’ın daha önce belirli ülkelere uygulamayı planladığı ancak Nisan ayına kadar ertelenen gümrük tarifelerinin devamı niteliğinde. Ancak hangi vergilerin yürürlüğe gireceği henüz kesinleşmemiş durumda. Trump, 2 Nisan’da Beyaz Saray’daki Rose Garden etkinliğinde bu tarifeleri resmi olarak açıklayacak.
Beklentilere göre, yeni tarifeler karşılıklı olacak, yani diğer ülkelerin ABD’ye uyguladığı oranlarla eşleşecek. Bunun yanı sıra, imalat, üretim ve diğer kilit sektörlere yönelik ek vergiler de getirilmesi muhtemel. Olası tarifeler arasında ilaç, yarı iletkenler, bakır, kereste gibi kritik sektörlerde gümrük vergileri, Venezuela’dan petrol ithal eden ülkelere yüzde 25 ek vergi, Kanada ve Meksika’ya özel tarifeler ile uyuşturucu kaçakçılığını önlemeye yönelik önlemler, Çin’e halajanszırda uygulanan yüzde 10 verginin yüzde 20’ye çıkarılması yer alabilir.
Trump, 1980’lerden beri gümrük vergilerini destekleyen bir politikacı. 1987’de katıldığı Larry King Live programında, “Serbest ticaret diye bir şey yok. Diğer ülkelerin ABD’yi sömürmesini izlemekten bıkan birçok insan var.” ifadelerini kullanmıştı.
Trump, ilk başkanlık döneminde 2018’de Çin mallarına yönelik ilk tarifelerini uygulamaya koymuş ve bunu ABD fikri mülkiyet haklarının ihlali ile adil olmayan ticaret uygulamalarına karşı bir önlem olarak tanımlamıştı.
Ocak 2025’te, yeni bir yürütme emriyle tarifeleri devreye almak için hazırlıklara başladı. İlk aşama, 4 Şubat 2025’te başladı ve Çin’den gelen tüm ithalatlara yüzde 10, Kanada ve Meksika’ya ise yüzde 25 vergi getirildi. Ancak Kanada ve Meksika’nın Trump’a sunduğu tavizler nedeniyle bu tarifeler ertelendi.
Kripto Piyasası Trump’ın ‘Kurtuluş Günü’ne Nasıl Tepki Verdi?
Trump’ın ‘Kurtuluş Günü’ açıklamasının ardından hem kripto hem de hisse senedi piyasaları sert düşüş yaşadı. Bitcoin (BTC) haftalık bazda yüzde 3, Ethereum (ETH) ise yüzde 8 değer kaybetti. Teknoloji devlerinden Nvidia (NVDA) yüzde 12, Google (GOOGL) ise yüzde 8 oranında geriledi.
Buna karşın altın fiyatları yükselişe geçti. Bu durum, büyük ekonomiler arasında çıkması muhtemel bir ticaret savaşına karşı yatırımcıların daha güvenli varlıklara yöneldiğinin bir göstergesi olabilir.
‘Kurtuluş Günü’ Piyasaları Nasıl Etkileyecek?
Trump’ın tarifeleri, bazılarına göre ticaret ve sınır güvenliği konusunda bir pazarlık aracı. Bazıları ise bu vergilerin federal bütçe açığını kapatmak için bir gelir kaynağı olacağını düşünüyor.
ABD Merkez Bankası (Fed), tarifelerin ekonomik etkilerini başlangıçta hafife almıştı. Ancak Mart 2025 toplantısında enflasyon beklentisini revize ederek, yıllık çekirdek enflasyon tahminini yüzde 2.5’ten yüzde 2.8’e çıkardı.
Trump, bu politikaların ABD’nin yabancı mallara bağımlılığını azaltacağını ve ekonomik gücünü geri kazanacağını savunuyor. Ancak eleştirmenler, bunun tüketici fiyatlarını artıracağını ve diğer ülkelerin misilleme yapabileceğini belirtiyor.
Kripto İçin Olası Senaryolar
1. Riskten Kaçış ve Kısa Vadeli Düşüş
Geçmiş veriler, gümrük tarifelerinin açıklandığı her dönemde riskli varlıklarda satış baskısı yarattığını gösteriyor. Bunun nedenleri arasında tarifelerin ticaret maliyetlerini artırması, ABD’nin ithalat açısından dışa bağımlı olması, artan maliyetlerin fiyat artışına yol açması ve tüketici harcamalarını düşürmesi yer alıyor. Bu durumda, kripto para piyasası da olumsuz etkilenebilir ve yatırımcılar daha temkinli olabilir.
2. Alternatif Senaryolar ve Olası Yükseliş
Bazı alternatif senaryolar kripto piyasaları için olumlu olabilir. Trump, bazı tarifeleri iptal edebilir ya da belirli ülkelere muafiyetler tanıyabilir. Bu durum, piyasalarda kısa vadeli bir ralliye yol açabilir. Ancak tarifeler ekonomiyi ciddi şekilde etkilerse, ABD’de bir resesyon ihtimali doğabilir. Bu durumda, Fed faiz oranlarını düşürebilir ya da hükümet ekonomiyi canlandırmak için teşvik paketleri açıklayabilir, bu da kripto piyasalarını destekleyebilir.
Kısa Vadeli Risk, Uzun Vadeli Fırsat mı?
Trump’ın ‘Kurtuluş Günü’ politikası küresel ekonomilerle yeni bir ticaret savaşı başlatabilir ve yatırımcılar riskli varlıklardan çıkabilir. Kısa vadede, bu durum Bitcoin ve altcoinler üzerinde olumsuz bir etki yaratabilir. Ancak uzun vadede, ekonomik istikrarsızlık Bitcoin’in enflasyona karşı bir korunma aracı olarak ilgi görmesine neden olabilir. Bu nedenle, yatırımcıların portföylerini çeşitlendirmesi ve risk yönetimini ön planda tutması önemlidir.
