ABD Başkanı Donald Trump’ın geçtiğimiz haçta İran’a karşı uygulamaya başladığı azami baskı politikası, İran içinde nükleer silah edinme fikrini savunmaya yönlendirdi. İngiltere merkezli The Telegraph’ın haberine göre, Devrim Muhafızları komutanları, Batı’dan gelen “varoluşsal tehditlere” karşı Hamaney’e nükleer silah sahibi olma çağrısında bulundu. İran’ın üst düzey askeri komutanları, Tahran yönetiminin devam etmesi için İran’ın Ruhani Lideri Ali Hamaney’in, “nükleer silah geliştirmeyi yasaklayan fetvayı geri çekmesi” gerektiğini belirtti.
Bir yetkili, “Daha önce hiç bu kadar savunmasız olmamıştık ve çok geç olmadan bir tane elde etmek için bu son şansımız olabilir” dedi. Tahran’dan bir başka İranlı yetkili ise, “Lider, Amerikalılarla müzakereleri ve nükleer silah geliştirmeyi engelledi, bu, hayatta kalmanın tek yolu gibi görünüyor” açıklamasını yaptı ve şunları söyledi: “Nükleer silah geliştirmeye sadece birkaç adım uzaklıktaydık, ancak buna yönelik baskılar ve gerekçeler her zamankinden daha fazla. Şu anda karşı karşıya olduğumuz varoluşsal tehdit, daha önce Lider’in rehberliğini takip etmekte ısrar eden birçok üst düzey lideri nükleer silah yapımına doğru itmeye yöneltti.” Hamaney’in fetvasının hala geçerli olduğu ancak Şii İslam yönetimindeki hükümlerin “zamana ve şartlara göre” değişebileceği de belirtildi. Buna göre, ülkenin “başka yolu olmadığı için nükleer bomba denemesi yapması gerektiği” kaydedildi.
Geçen yıl İran parlamentosunun onlarca üyesi, Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi’ne nükleer politikasını gözden geçirmesi çağrısında bulunmuştu. Hamaney’in danışmanlarından Kemal Harazi, Kasım 2024’te yaptığı açıklamada, dini liderin fetvasının nükleer silahların geliştirilmesinin önündeki tek sınır olduğunu söylemişti. Harazi, “İran varoluşsal bir tehdit ile karşı karşıya kalırsa, askeri doktrinimizi değiştirmekten başka seçeneğimiz kalmayacak. Zaten silah üretmek için teknik kapasiteye sahibiz, nükleer silahları yasaklayan dini emir bizi bunu yapmaktan alıkoyuyor” diye konuşmuştu.
İran Devrim Muhafızları’na bağlı bir sosyal medya hesabı, geçtiğimiz hafta İran’ın nükleer silah üretebilecek teknik kapasiteye sahip olduğunu iddia etmişti. Bu durum, ABD’nin İran’a yönelik baskı politikasının İran’ı nükleer silah edinmeye yönlendirebileceği endişelerini artırdı. Sonuç olarak, İran’ın içinde nükleer silah edinme fikri giderek daha fazla destek görmeye başladı.
Bu gelişmeler, uluslararası toplumda da endişeye yol açtı. Nükleer silah sahibi olan bir İran’ın bölgedeki dengeleri alt üst edebileceği ve ciddi bir tehdit oluşturabileceği düşünülüyor. Bu nedenle, İran’ın nükleer silah edinme yolunda ilerlemesi durumunda, bölgede büyük bir kriz patlak verebilir ve uluslararası güvenlik açısından ciddi sorunlar ortaya çıkabilir.
Sonuç olarak, ABD’nin İran’a yönelik baskı politikasının, İran’ı nükleer silah edinme konusunda cesaretlendirdiği ve bu konuda ciddi adımlar atabileceği endişeleri giderek artmaktadır. Uluslararası toplumun bu konuda gerekli önlemleri alması ve İran’ın nükleer silah edinmesini engellemek için daha etkili bir politika izlemesi gerekmektedir. Aksi halde, bölgede büyük bir kriz riski ortaya çıkabilir ve uluslararası güvenlik büyük ölçüde tehlikeye girebilir.
