Erken emeklilik fırsatları, özellikle 1999 yılı öncesinde sigortalı olarak çalışma hayatına atılan milyonlarca kişiyi ilgilendiriyor. Kısmi emeklilik düzenlemesi ile sigortalılık süresi ve prim gününü tamamlayanlar, yaş sınırına takılmadan erken emekli olma şansı buluyor.
Sigortalılık süresi ve prim gününü tamamlayan ancak yaş şartını yerine getiremeyen çalışanlar için önemli bir gelişme yaşandı. Kadınlar için 20 yıl sigortalılık ve 3.600 prim günü, erkekler için ise 25 yıl sigortalılık ve 3.600 prim günü şartı ile kısmi emeklilik hakkı elde edilebiliyor. Bu şartları sağlayanlar, belirli bir yaşa geldiklerinde kısmi emeklilik hakkından faydalanabiliyorlar.
Kısmi Emeklilik Nedir ve Kime Yarar?
Kısmi emeklilik, sigortalı çalışanların prim günü ve sigortalılık süresi şartlarını tamamladığı ancak yaş koşulunu yerine getiremediği durumlarda devreye giren bir düzenlemedir. 8 Eylül 1999 tarihli yasal düzenlemelerle bu hak, erken emekli olmayı arzulayanlar için sunulmuş olup, hem kadınlar hem de erkekler için geçerli olan özel şartlarla farklı sigorta kollarındaki bireyler de bu haktan yararlanabilmektedir.
Kadınlar İçin Kısmi Emeklilik Şartları
Kadın sigortalılar, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3.600 prim günü şartını tamamladıktan sonra, yaşlarına göre kademeli olarak emeklilik hakkı kazanabiliyorlar. Sigorta başlangıç tarihlerine göre belirlenen yaş sınırları şu şekilde:
- 2002-2005 arası sigortalı olan kadınlar için emeklilik yaşı 52
- 2005-2008 arası sigortalı olan kadınlar için emeklilik yaşı 54
- 2008-2011 arası sigortalı olan kadınlar için emeklilik yaşı 56
- 2011 sonrası sigortalı olan kadınlar için emeklilik yaşı ise 58
Erkekler İçin Kısmi Emeklilik Şartları
Erkekler için de benzer şekilde 15 yıl sigortalılık süresi ve 3.600 prim günü şartı aranmaktadır. Ancak erkeklerin yaş sınırı daha yüksektir. 2002-2005 yılları arasında sigortalı olan erkeklerde emeklilik yaşı 56 olarak belirlenmiştir ve yaş sınırı kademeli olarak artmaktadır:
- 2005-2008 arası sigortalı olanlar için 57
- 2008-2011 arası sigortalı olanlar için 58
- 2011-2014 arası sigortalı olanlar için 59
- 2014 sonrası sigortalı olanlar için 60 yaş sınırı geçerlidir.
1999 Öncesi Sigortalılar İçin Avantajlar
8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olanlar, daha düşük prim günü ve sigortalılık süresi ile erken emekli olabilme fırsatına sahiptirler. Ancak bu kişilerin de yaş sınırını tamamlamaları gerekmektedir. 1999 öncesi sigortalılar için bu düzenleme büyük bir avantaj sağlar, çünkü bu kişiler daha erken emekli olabilmektedir.
2000 Sonrası Sigortalılar İçin Kısmi Emeklilik Şartları
1999 sonrası sigortalı olanlar için daha katı şartlar geçerlidir. Kadınlar için 5.000-5.975 prim günü, erkekler için ise aynı prim günü şartı aranır. Bağ-Kur sigortalıları içinse bu süreler daha yüksektir: Kadınlarda 7.200 gün, erkeklerde ise 9.000 gündür.
Eksik Prim Gününü Dolduran Çözümler
Kısmi emeklilik için gerekli olan prim günü şartlarını tamamlamayan sigortalılar, geriye dönük borçlanma, doğum ve askerlik borçlanması gibi yöntemlerle eksik prim günlerini tamamlayabilirler. Ayrıca kamu çalışanları için aylıksız izinlerin prime dahil edilmesi gibi çözümler de mevcuttur.
EYT Kapsamındaki Sigortalılar İçin Kısmi Emeklilik Hakkı
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) için kısmi emeklilik, yaş şartını beklemeden emekli olabilme fırsatı tanır. 1999 yılında yapılan düzenlemelerle, prim gününü ve sigortalılık süresini tamamlayan ancak yaş sınırına takılan EYT kapsamındaki bireyler, kısmi emeklilikle emeklilik hayallerini gerçeğe dönüştürebilirler.