Halvetiliğin Gülşeniyye kolunun kurucusu ve 16. yüzyılın önemli mutasavvıf şairlerinden olan şeyh İbrahim Gülşeni’nin bilinmeyen 104 şiiri gün yüzüne çıktı. Munzur Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğretim Üyesi olan Doç. Dr. İlyas Kayaokay, bir müzayededen 30 bin liraya satın aldığı yazma divanın, Gülşeni’nin edebi mirasına büyük katkı sağladığını belirtti.
Doç. Dr. Kayaokay, 84 varaklı (168 sayfa) yazma eserin içerisinde Gülşeni’ye ait olduğu tespit edilen 306 şiirin bulunduğunu ve bunlardan 104’ünün daha önce hiçbir nüshada yer almadığını açıkladı. Divanda yer alan 2 kaside, 39 gazel, 1 rubai ve 62 tuyuğun, literatürde bu nüsha ile ilk defa gün yüzüne çıktığı belirtildi. Doç. Dr. Kayaokay, Gülşeni’nin hayatına da değinerek, onun tasavvuf kültürünün 15. yüzyıldaki önemli temsilcilerinden biri olduğunu vurguladı.
Yazma divan nüshası hakkında bilgi veren Kayaokay, Gülşeni’nin hayatını şöyle anlattı: “Azerbaycan’ın Berdea şehrinde ya da bazı kaynaklara göre Diyarbakır’da doğduğu ifade edilen İbrahim Gülşeni Hazretleri, tasavvuf kültürünün 15. yüzyıldaki önemli isimlerinden biridir. Gülşeni’nin çocukluğunda babasını kaybettiği, genç yaşta Tebriz’e giderek ilim tahsili için piri Dede Ömer Ruşeni ile tanıştığı bilinmektedir. Uzun Hasan’dan, Memluk idarecilerinden ve Osmanlı sultanları Yavuz ve Kanuni’den takdir ve hürmet görmüştür. Kanuni, onun gözlerini açtırıyor ve İstanbul’da kalmasını istese de Gülşeni Mısır’a gider ve 1534 yılında Kahire’de vefat eder.”
Gülşeni’nin Arapça, Farsça ve Türkçe divanlar tertip ettiğini ve bu üç dilde birçok eser yazdığını aktaran Kayaokay, Gülşeni’nin Türkçe divanının önemine vurgu yaptı. Gülşeni’nin Türkçe divanının farklı nüshalarının Avusturya, Vatikan ve Petersburg gibi yerlerde bulunduğunu belirten Kayaokay, Türkiye’de ise kayıp halde 11 nüsha bulunduğunu ve toplamda 15 nüsha içerisinde farklı sayılarda şiirlerin yer aldığını ifade etti. Kayaokay, Gülşeni’nin bugüne kadar bilinen 1287 şiiri olduğunu ve bunlardan 5’inin tuyuğ olduğunu belirtti.
Müzayedede satın alınan 84 varaklık divan nüshasının Gülşeni’nin 306 şiirini içerdiğini belirten Kayaokay, nüshanın Türkiye’deki 12. nüsha ve en hacimli 6. nüsha olduğunu ifade etti. Diğer nüshalarla yapılan karşılaştırmalar sonucunda bu nüshadaki 104 şiirin daha önce bilinmediği ortaya çıktı. Divanın özellikleri hakkında bilgi veren Kayaokay, yazmanın ölçülerinin 14×21 santimetre olduğunu ve üzerinde altın yaldızlı Sultan II. Abdülhamid tuğrası bulunduğunu açıkladı. Yazmanın 84 varak (168 sayfa) hacminde olduğunu ve ince aharlı ve suyolu filigranlı yapraklara sahip olduğunu belirtti.
Doç. Dr. Kayaokay, bu önemli divan yazmasının içindeki şiirleri ilim dünyasına duyurduklarını ve diğer kıymetli eserleri bulup gün yüzüne çıkarmayı umut ettiklerini belirtti.
